Sanaz Celilinin intiharına ilişkin soru önergemiz

Kadın Meclisi Sözcümüz Halide Türkoğlu, sığınma talebi reddedilen Sanaz Celili'nin intiharına ilişkin soru önergesi verdi:

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıdaki sorularımın, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur ÖZDEMİR GÖKTAŞ tarafından Anayasa’nın 98’inci TBMM İçtüzüğünün 96’ncı ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılması konusunda gereğini arz ederim.

Savaş ve şiddet politikalarının bir sonucu olarak evlerini, yaşam alanlarını terk etmek zorunda kalan kadınlar, göç yollarında her türlü şiddete maruz kalırken geldikleri yerlerde de aynı şiddeti görmeye devam etmektedir.

7 yıl önce İran baskı rejiminden Türkiye’ye kaçan ve sığınma talebinde bulunan Sanaz Celili, 1 Mayıs 2024 tarihinde sığınma başvurusunun reddedilmesi nedeniyle intihar ettiği bilgisi basına yansımıştır. İnsan Hakları Örgütü Hengaw'ın elde ettiği bilgiye göre; Sanaz'ın annesi, kızının son dönemlerde yaşadığı belirsizlik ve İran'a iade edilme ihtimali nedeniyle psikolojik baskı ve şiddet yaşamıştır.

Türkiye’de göçmen ve mülteci karşıtlığı üzerinden geliştirilen milliyetçi, cinsiyetçi saldırlar kadınların yaşamlarını her geçen gün daha da zorlaştırmaktadır. Göçmen ve mülteci kadınlar bu politikaların sonucunda evde, sokakta, iş yerinde her türlü şiddetin açık hedefi haline gelmeye devam etmektedir.

Yine kadın örgütleri, hak örgütleri tarafından basına ve kamuoyuna yansıyan bilgiler şunu göstermiştir ki; Geri Gönderme Merkezleri kadınların can güvenliğini sağlamadığı merkezler haline gelirken, kadınlar bu merkezlerde şiddetin hedefi olmuştur. Yine bu merkezlerin tüm insan hakları ve hukuk örgütlerine kapalı olmasından kaynaklı bu merkezlerde yaşanan işkence ve kötü muamelenin görülmediği tespiti söz konusu hak örgütleri tarafından yapılmıştır.

Bu kapsamda;
1.) İran baskı rejiminden kaçarak Türkiye’ye gelen Sanaz Celili’nin sığınma başvurusu hangi yasal gerekçe ile reddedilmiştir?
2.) Sanaz Celili hangi gerekçe ile sığınma başvurusunda bulunmuştur? Sığınma başvurusu ne zaman yapılmıştır? Başvuru ülkeye geldiği zaman yapılmışsa neden bu kadar süre bekletilmiştir?
3.) İran erkek rejimi tarafından kadınlara uygulanan baskı ve şiddet birçok kadının farklı yollarla başka ülkelere gitmek zorunda olduğu gerçeğinden hareketle Sanaz Celili’nin başvurusu neden kabul edilmemiştir? Sanaz’ın bu süre içerisinde beklemekten kaynaklı yaşadığı psikolojik şiddetten haberdar mısınız?
4.) Türkiye’de kayıt dışı yaşayan göçmen ve mülteci kadın sayısı kaçtır? Göçmen ve mülteci statüsünde olan kadın sayısı kaçtır?
5.) Bakanlığınız göçmen ve mülteci kadınların yaşadığı sorunları gidermeye dönük hangi politikaları üretmiştir?
6.) Geri Gönderme Merkez’lerinde kadınların yaşadığı şiddetten Bakanlığınız haberdar mıdır? Bu merkezlerde kadına yönelik işlenen suçlara dair Bakanlığınıza kaç başvuru yapılmıştır? Bu başvuruların kaçı işleme alınmış ve şiddeti uygulayan faillerin kaçı cezalandırılmıştır?
7.) Ülke genelinde Geri Gönderme Merkezlerin kaç kadın bulunmaktadır? Başvuru merkezlerinde yıllardır bekleyen kadınların olduğu bilgisi doğru mudur? Kadınlar hangi gerekçelerle bu merkezlerde bekletilmektedir?

3 Mayıs 2024